Drijfveren

Weet jij wat je drijfveren zijn? Of die van je medewerkers?
Als het gaat over drijfveren, denken mensen vaak meteen aan Hele Grote zaken. Waarvoor je ’s ochtends je bed uitkomt, wat je doel hier op aarde is… Dat is natuurlijk mooi meegenomen, als je daar ideeën over hebt; maar het loont zeker de moeite om ook eens stil te staan bij de ‘kleinere drijfveren’. Het gedrag dat je vertoont, wordt namelijk sterk bepaald door wat je drijft. Vaak ben je je daar niet eens zo van bewust; het ís gewoon zo.

Drijfveren en Talenten
Het zijn die drijfveren die maken dat je onbewust iets wilt; dat je zoekt naar wat veilig en prettig is. Dat je iets naar je toehaalt.  En ook, dat je onbewust weg beweegt van dingen die je níet wil, van wat je als onprettig, onveilig ervaart. Om pijn te vermijden of juist te realiseren wat je wél wilt, zetten mensen (nogmaals: vaak volledig onbewust) hun talenten in. Talenten hangen dus sterk samen met je drijfveren.

Talenten en Gedrag
Jouw drijfveren bepalen jouw behoeftenpatroon en geven vorm aan jouw talenten. Samen leiden die behoeften en die talenten tot bepaald voorkeursgedrag. Voorkeursgedrag is het gedrag dat je het liefst, het makkelijkst vertoont. Dat min of meer vanzelf gaat als je daar de ruimte voor krijgt. Zo zijn echt creatieve mensen vaak een tikkeltje minder georganiseerd; hun drijfveer is nou eenmaal niet orde en structuur nastreven. En sterk onafhankelijke mensen ondernemen vaak het liefst dingen in hun eentje. Dat wil niet zeggen dat ze niet kunnen samenwerken, maar daar moeten ze soms net iets meer moeite voor doen.

En hoe zit dat dan met competenties?
Een competentie kun je definiëren als een gedragsvaardigheid. Iets dat je kunt doen, bewust in kunt zetten, om iets te bereiken. Door iets te doen, word je daar (meer) vaardig in. Het is wellicht een open deur, maar ik zeg het toch nog maar een keer: het is dus veel makkelijker een competentie aan te leren of verder te ontwikkelen, als deze overeenkomt met je drijfveren en talenten. Als je een extrovert persoon bent, dus de behoefte hebt om aanwezig te zijn, naar buiten te treden, is het makkelijker om de competentie ‘Presenteren’ te ontwikkelen, dan wanneer je van jezelf meer gesloten bent, en niet te veel op wilt vallen.

Waarom is dit nou zo belangrijk?
Mensen komen het best tot hun recht als ze werk doen waarbij recht wordt gedaan aan hun drijfveren en talenten. Als je doet wat je wilt doen, waarbij je je talenten in kunt zetten, ben je meestal meer betrokken dan wanneer dat niet zo is. Je leert sneller, krijgt meer voor elkaar, komt eerder in actie. Want je wil ergens naartoe! Je wilt iets bereiken. Als je werk doet, waarvoor je competenties nodig hebt die niet overeen komen met wat jij graag wilt en doet, wordt dat werk een stuk lastiger en minder leuk. Het is dus handig, om eens te onderzoeken hoe goed je werk eigenlijk overeenkomt met jouw drijfveren en talenten; zeker als je overweegt of genoodzaakt bent om een andere baan te zoeken.

Weten wat je medewerkers drijft loont
Ook als leidinggevende loont het de moeite om je te verdiepen in de drijfveren van je medewerkers. Zitten ze op hun plaats? Komen ze elders in de organisatie misschien beter tot hun recht? Kun je tegemoet komen aan bepaalde behoeften? Hier is vaak letterlijk winst te behalen. Op het moment dat jouw medewerkers optimaal kunnen functioneren, komt jouw product of dienst namelijk ook beter tot zijn recht. Dit kan het verschil maken tussen een gemiddeld product en een noodzakelijk product, tussen een gemiddelde dienst en een dienst die men beslist wil hebben. En ook het verschil tussen een hoog ziekteverzuim en een laag ziekteverzuim.

 Drijfveren en gezondheid
Als mensen niet op de goede plek zitten in werk, gaat dat op enig moment schuren. Bij sommigen kan dat heel lang duren (bijvoorbeeld bij mensen die vanuit de behoefte dingen af te maken niet snel toe zullen geven dat ze het niet naar hun zin hebben in werk), bij anderen is het heel snel duidelijk (bijvoorbeeld bij mensen die juist de behoefte hebben om als het allemaal niet zo lukt snel hun prioriteiten te verleggen). Als werk gaat schuren, kan dat leiden tot verzuim; een gevoel van onbehagen dat leidt tot tegenzin, zich doorzet in weerzin, stress oplevert… tot de dag dat deze persoon ’s ochtends besluit zich ziek te melden. Ook vanuit deze optiek loont het dus zeer de moeite om te kijken of er een goede match is tussen het werk dat iemand doet en zijn of haar drijfveren.

Hoe stem je werk af op individuele drijfveren?
Meten is weten… Ik gebruik al jaren de TMA-methode een talenten-analyse die drijfveren meet en ‘vertaalt’ naar bijbehorende talenten. Op basis van een uitgebreide vragenlijst die mensen thuis op de computer doen, worden 22 drijfveren en 44 talenten in beeld gebracht en ontstaat inzicht in de ontwikkelbaarheid van competenties. Functieprofielen kunnen vertaald worden in noodzakelijke competenties en gedragsvoorbeelden. Dan wordt het een stuk eenvoudiger om te zien of er sprake is van een mogelijke match of mis match. Deze methode is daarmee zowel prima in te zetten voor de individuele werknemer die meer zicht wil hebben op eigen drijfveren en passend werk, als voor de werkgever die op zoek is voor de juiste m/v voor een bepaalde baan of die aan de slag wil met competentiemanagement.

juni 2015